Kamperen is buiten zijn en genieten van de natuur. Helaas komen in de natuur ook teken voor. Deze spinachtige diertjes kunnen, hoe klein ze ook zijn, je leven flink op z'n kop zetten. Ieder jaar worden er naar schatting 1 miljoen mensen gebeten door een teek. Zo'n 2% krijgt na de beet de ziekte van Lyme. Jaarlijks houden tussen de 1000 en 2500 mensen hier langdurige klachten aan over. Denk hierbij aan gewrichtsklachten, huidklachten, zenuwklachten en zelfs hartklachten.
Wat moet je doen als je gebeten bent door een teek? Waar vind je ze überhaupt? En wat kun je doen om jezelf te beschermen tegen deze kleine monstertjes? In dit artikel hebben we alles over teken voor je op een rijtje gezet. Zo kun je goed voorbereid naar de camping.
De teek is een geleedpotigen en lijkt op een klein spinnetje. Teken behoren ook tot de spinachtigen. De veroorzaker van de welbekende 'ziekte van Lyme' is de zogenaamde schapenteek. Deze 'harde’ teken zijn goed te herkennen aan het harde schildje.
Volwassen teken kunnen een leeftijd van ongeveer 4 jaar bereiken. In de 4 jaar dat ze leven kennen ze ook 4 verschillende levensstadia. Deze stadia zijn ei, larve, nimf en volwassen teek. Een volwassen teek kan aan het eind van haar leven tussen de 1000 en 2000 eieren leggen.
Er werd in het verleden werd vaak gedacht dat teken in bomen leven en naar beneden vallen/springen wanneer je er onderdoor loopt. Deze horrorverhalen zijn gelukkig niet waar. Teken leven op de grond. Je vind ze met name in het hoge gras en in/onder struiken. Teken zijn het meest actief in de zomer. Van april t/m oktober om precies te zijn. Volwassen teken trekken er dan op uit op zoek naar een gastheer. Zo'n gastheer kan een koe, ree, hert, paard en ja, ook de mens zijn.
Teken leven in het gras en in struiken. Tijdens je kampeervakantie is de kans groot dat je regelmatig met slippers of blote voeten door het gras loopt. Het is dus gemakkelijk voor een teek om vanuit het gras langs je (blote) voeten op zoek te gaan naar een plekje. Ga je kamperen, dan is het erg belangrijk om jezelf (en de rest van je familie) goed te controleren op deze kleine beestjes.
Teken gaan vrijwel altijd op zoek naar een donker en warm plekje. Wanneer je gaat controleren op een tekenbeet, doe dit dan 's avonds voor het slapen. Gebruik zonodig een spiegeltje of laat andere je helpen. Besteed extra aandacht aan de onderstaande plekken:
• Achter je oren
• Haarlijn
• Tussen je tenen
• Navel
• Liesstreek
• Knieholtes
• Ellebogen
• Oksels
• Bilnaad
• Liesstreek
Je bent er net achter gekomen dat je bent gebeten door een teek. In de meeste gevallen zal de teek zich hebben vastgebeten en er dus nog zitten. Hoe groter (voller) de teek, hoe langer hij er zit. Het is zaak de teek zo snel mogelijk te verwijderen.
Gebeten worden door een teek betekent (gelukkig) niet dat je de ziekte van Lyme hebt. Na schatting heeft 1 op de 5 teken de Borrelia burgdorferi bacterie bij zich. Dit is de bacterie die de ziekte van Lyme kan veroorzaken. Des te langer zo'n geïnfecteerde teek op je zit, des te groter de kans dat hij de ziekteverwekkers over kan dragen. Ongeveer 2 à 3 op de 100 tekenbeten leidt tot de ziekte van Lyme.
Het verwijderen van een teek kun je doen met een puntige pincet, een tekentang of een speciale tekenverwijderaar. Ga je kamperen, zorg er dan altijd voor dat je één van deze hulpmiddelen meeneemt naar de camping.
Maak je gebruik van een pincet of een tekentang, pak de teek dan zo dicht mogelijk bij zijn kop. Trek nu de teek in een rechte beweging van je huid. Blijft er per ongeluk een stukje van de kop achter in je huid dan is dit ongevaarlijk. Dit komt er naar verloop van tijd vanzelf uit. Gebruik je een tekenverwijderaar, raadpleeg dan de gebruiksaanwijzing in de verpakking.
De teek is succesvol verwijderd. In de meeste gevallen blijft er een rood vlekje zichtbaar op de plek waar je gebeten bent. Dit plekje hoort slechts een paar dagen zichtbaar te zijn. Om er zeker van te zijn dat de plek kleiner wordt is het verstandig om op het moment van verwijderen een foto te maken van de beet. Noteer ook de datum dat de teek is verwijderd. Op deze manier kun je de plek nauwkeurig in de gaten houden en kijken of de vlek kleiner wordt.
Om er zeker van te zijn dat er niets aan de hand is wordt er geadviseerd om de plek minimaal 3 maanden in de gaten te houden. Wordt de plek groter, ontstaat er een ring of vlek, neem dan contact op met je huisarts. Doe hetzelfde wanneer je weken nadat je gebeten bent last krijgt van koorts, gewrichtspijn of spierpijn.
Op de camping loop je een vergroot risico om gebeten te worden door een teek. Je bent lekker buiten in de natuur, het is mooi weer en je loopt op slippers, crocs of blote voeten. Waar moet je op letten en wat kun je doen om de beet van een teek te voorkomen? Hieronder vind je een aantal handige tips.
Teken zitten graag in het hoge gras en in struiken. Hier zitten ze lekker beschut. Ga je een stukje wandelen, blijf dan op de gebaande paden. Hier is de kans het kleinst dat je een teek tegen het lijf loopt.
Tijdens je wandeling even lekker bijkomen met een boterham en wat te drinken. Doe dit op een kleedje en ga niet in het gras zitten. Zittend in het (hoge) gras geef je teken alle kans om op je klimmen en op zoek te gaan naar een warm plekje.
Tijdens kampeervakanties draag ik het liefst slippers. Dit geeft mij het ultieme vakantiegevoel. Toch is dit niet erg slim wanneer je de beet van een teek wilt voorkomen. Slippers, crocs en blote voeten maken het voor een teek kinderspel om een plekje bij je te vinden.
Hetzelfde geldt natuurlijk voor korte broeken en t-shirts. Een blote huid vergroot de kans dat een teek een plekje kan vinden op je lichaam. Ga je wandelen en wil je een tekenbeet voorkomen dan kun je het beste op pad gaan met goede, dichte schoenen en een lange broek. Om het hermetisch af te sluiten kun je ook je sokken over je broek trekken.
Kampeer je op een plek waarvan je weet dat er veel teken zitten, maak dan gebruik van DEET. Dit insectenwerend middel werkt namelijk niet alleen goed tegen muggen maar ook tegen teken. Je kunt hier zowel je kleding als onbedekte huid mee inspuiten. Heb je interesse in een flesje DEET?
Wandel je graag en vaak, dan is het misschien verstandig om eens te kijken naar teekwerende kleding. Dit is kleding die speciaal is ontwikkeld om teken te weren. Zo is er kleding die is geïmpregneerd met pesticide (waardoor teken verlamd raken) en kleding die is gemaakt van ondoordringbaar materiaal. Heb je interesse in deze kleding, laat je dan even informeren bij de betere speciaalzaken.
Dan nu heel in het kort wat de ziekte van Lyme precies inhoudt. Lymeziekte, ook wel Lyme borreliose genoemd, wordt veroorzaakt door de Borrelia burgdorferi bacterie. Deze bacterie kun je krijgen door de beet van een teek. Teken krijgen hem door het drinken van bloed van kleine (knaag)dieren of vogels die deze bacterie bij zich dragen. Word je gebeten door een teek dan is de kans aanwezig dat deze bacterie ook op jou wordt overgedragen.
Je merkt dat je geïnfecteerd bent doordat je een vlek of een kring om de tekenbeet krijgt. Andere ziekteverschijnselen zijn gewrichtspijn, spierpijn of koorts. Op de langere termijn kun je andere huidklachten, zenuwklachten, gewrichtsklachten en zelfs hartklachten krijgen.
De behandeling van Lymeziekte gebeurt met antibiotica. Door hier snel mee te beginnen verklein je de kans op de langdurige klachten. Zorg er dus voor dat je er op tijd bij bent wanneer je een kring of een vlek op de plek ziet waar je bent gebeten.
Wil je meer weten over de ziekte van Lyme, dan verwijs ik je graag door naar de website van de RIVM.
